Een intiem kijkje in een favela
De term favela wordt gebruikt om een typische Braziliaanse krottenwijk te beschrijven. De levensstandaard is hier laag en de meeste bewoners moeten rondkomen van een laag inkomen. Hoewel de meeste huizen in een favela van steen zijn gebouwd, zijn er ook huizen gebouwd van bijeengesprokkeld hout, golfplaten en andere materialen. Hoewel een favela een stedelijk gebied is waar de huizen clandestien gebouwd zijn, kent Brazilië een wet die bepaalt dat zodra een bouwsel een dak heeft het een huis is en huizen mogen niet verwijderd worden. In een georganiseerde excursie kun je een favela bezoeken.
Daar stond ik dan in twijfel, in Rio de Janeiro, zal ik wel of niet deelnemen aan de favela tour? Ik was mij erg bewust van de verhalen waarbij mensen aangeven dat je ‘aapjes gaat kijken’. Ik was bang dat het doel van de tour commercieel zou zijn, in plaats van het verkrijgen van inzichten in de sociaaleconomische kwesties die spelen in Rio en specifiek in de favela’s.
Toch won mijn fascinatie om kennis te maken met de favela’s en schreef ik mij in voor de excursie. Zowel onze reisbegeleidster als de lokale partner ter plaatse verzekerden ons dat je door deel te nemen aan deze tour écht een intieme blik in het lokale leven krijgt. En niets was minder waar! Maar, het allerbelangrijkste vind ik nog dat met mijn deelname aan deze tour projecten worden ondersteund in lokale scholen.
Een dorp in de grote stad
Met een kleine groep gingen wij onder begeleiding van Luiz naar de grootste favela van Rio: Rocinha. Luiz kent echt iedereen in de wijk, waardoor je je geen seconde onveilig voelt. Hij vertelt interessante verhalen tijdens de tour en geeft steeds aan waar je wél of geen foto’s kunt maken. Luiz geeft je een heel oprechte ervaring in de favela.
Hij deelt eerlijke informatie over het dagelijkse leven van de inwoners van favela en stopt op meerdere locaties voor geweldige vergezichten over Rocinha en Rio in het algemeen. Hij vertelt over de logica van de straatnamen, de betekenis van de verschillende graffiti werken en schetst een duidelijk beeld over de verschillen tussen arm en rijk.
Het was ook interessant om te zien hoe drugsdealers verspreid zijn door favela en hoe georganiseerd ze zijn (je hebt geen interactie met hen, maar je kunt de activiteit zien gebeuren).
Ondersteuning lokale projecten
União de Mulheres is een non-profit NGO die al meer dan 20 jaar werkt met de prachtige missie van Zorg en Onderwijs. Voor deelname aan de favela tour betaal je een excursieprijs. Een groot deel van het geld dat je betaalt gaat direct naar União de Mulheres.
Het project dat wij hebben gesteund met onze deelname aan de tour is het kinderdagverblijf van de organisatie. Het kinderdagverblijf, UMPMRS, zorgt voor 75 kinderen van 6 maanden tot 3 jaar en 11 maanden met veel liefde en genegenheid! “Onze kinderen krijgen ontbijt, lunch, ochtend/middag snacks en avondeten aangeboden: altijd volgens een zeer gezond menu”, aldus onze gids Luiz.
Een van de andere projecten is een school, het CERF - CENTRO EDUCACIONAL ROUPA FELIZ, waar buurtbewoners hun schoolgaande kinderen kunnen inschrijven. Het bijlesproject van de school biedt buitenschoolse ondersteuning aan meer dan 40 kinderen met leerproblemen. Luiz vertelde dat het project grote resultaten oplevert: de leerlingen hebben veel betere cijfers gehaald.
De organisatie biedt eveneens cursussen Engels aan, waarin kinderen van de crèche, CERF en het mentorproject leren om wereldburgers te worden door het leren van een tweede taal.
Luiz vertelde mij dat het werk van de UMPMRS veel kinderen van Rocinha en hun families heeft geholpen. Het doel van UMPMRS is om samen met de kinderen en hun families te werken, en welzijn-, onderwijs- en voedselhulp te bieden, vooral aan degenen die met familieproblemen te kampen hebben. In dit laatste geval krijgen zij wekelijks psycho-pedagogische ondersteuning.
Een tour met een bijzondere impact!