Mexicaanse Mayasteden

Als je aan Mexico denkt, dan denk je waarschijnlijk ook aan de Maya’s. Op veel plekken in het zuiden van Mexico zijn ruïnes van Mayasteden te vinden. Hoewel het land de ruïnes voor zoveel mogelijk mensen open wil houden, wil het ook de tempels en fresco’s zo veel mogelijk beschermen.

Verborgen in de jungle

Wanneer je nu in Chichèn Itzá, Uxmal of Palenque komt, dan liggen de meeste ruïnes op aangelegde grasvelden. Maar dit is natuurlijk niet hoe de archeologen de gebouwen gevonden hebben! Alles was overwoekerd door de jungle en ook nu moet er wekelijks onderhoud gedaan worden om alles vrij van planten te houden.

De gebouwen die nu te zien zijn, zijn het topje van de ijsberg. In de omringende jungle bij Palenque liggen bijvoorbeeld nog veel meer bouwwerken verborgen. Ze zijn overwoekerd met gras en bomen en grotendeels zullen ze dit ook blijven.

TIP: Ga mee op excursie naar Yaxchilan. Deze Mayastad ligt ver weg in de jungle, vlakbij Guatemala. Hier is niet alles gerestaureerd en, hoewel er wel wat bomen zijn weggehaald, de meeste ruïnes liggen hier verborgen in het bos.

Beklimmen van de piramides

Tot in de jaren negentig mochten bezoekers ‘El Castillo’, de piramide van Chichèn Itzá nog beklimmen. Voor het behoud van het oude bouwwerk en vanwege de veiligheid (er vielen regelmatig mensen van de trap!) mag dit niet meer. Tot voor kort mochten de ruïnes in Palenque ook nog beklommen worden. De afgelopen twee jaar zijn er steeds meer touwen rondom de belangrijke gebouwen gezet. In eerste instantie vanwege Corona: het mocht niet te druk worden op de trappen. Toch denk ik dat de situatie weleens voor altijd zo kan blijven. Het is immers veel beter voor de oude bouwwerken om met rust gelaten te worden. Ergens is het ook wel jammer dat je niet meer bovenop een piramide kan staan. Je mist het prachtige uitzicht over de hele Mayastad dan. Maar ik zou het goed begrijpen als ze dit niet meer gaan toestaan!

Fresco’s beschermen

Verborgen in drie kamers vind je in Mayastad Bonampak unieke fresco’s. De tekeningen in kleur zijn goed bewaard gebleven. Dit is bijzonder als je je bedenkt dat ze ruim 1200 jaar oud zijn en dat ze midden in het vochtige regenwoud liggen. Eén van de drie kamers was afgesloten voor publiek toen ik er was. De andere twee zijn momenteel nog open, maar we kregen ingefluisterd dat ze van plan zijn deze kamers (mogelijk voor altijd) af te sluiten. Alleen wetenschappers mogen er dan nog bij. Ze willen de fresco’s zo veel mogelijk beschermen en dat kan alleen door ze in een donkere ruimte te houden en ze zo min mogelijk bloot te stellen aan het vochtige klimaat. Wil je er dus zeker van zijn dat je deze bijzondere schilderingen kan zien, breng dan snel een bezoek aan Mexico!

Gedragsregels en tips

• Beklim de oude ruïnes niet als het niet mag. Mag het wel: bedenk je dan of het goed is voor de bouwwerken.
• Maak alleen foto’s van de fresco’s zonder flits. Het licht kan de eeuwenoude tekeningen aantasten.
• Lees je in over de verschillende Mayasteden en de Mayacultuur. Hierdoor begrijp je veel beter wat je ziet.
• Ga met een lokale gids naar binnen. Zij kunnen je zoveel meer vertellen over de functies van de verschillende gebouwen en kunnen je wijzen op verborgen afbeeldingen in stenen of bijzondere kunstwerken. De ruïnes gaan hierdoor veel meer leven.
• Maar vooral: GENIET! De bouwkunsten van de Maya’s zijn echt bijzonder!